نقد و بررسی
شیمی دوازدهم تست مبتکران (جلد دوم)
چکیده
کتاب شیمی دوازدهم مبتکران در واقع کتابی مرجع است که اگر قرار است کنکوری بی دردسر در درس شیمی را پشت سر بگذارید، به آن احتیاج خواهید داشت. این کتاب دوجلدی است و جلد اول آن که شامل 771 صفحه می باشد به توضیح و آموزش فصل اول و دوم کتاب درسی پرداخته و جلد دوم نیز در 540 صفحه فصل سوم و چهارم کتاب درسی را بررسی کرده است. در مجموع 2285 تست درون این دو جلد قرار گرفته است.
چیدمانی کتاب مطابق با کتاب درسی است و تمامی مباحث کنکور و همچنین آزمون های آزمایشی نیز پوشش داده شده اند. لحن کتاب در بخش درسنامه ها توامان رسمی و صمیمی، اما در بخش تست ها کاملاً رسمی است. مطالب کتاب به تعداد زیادی زیر عنوان تقسیم شده است که در فهرست نیز تمامی این زیر عناوین قرار گرفته اند.
در ادامه به بررسی کتاب شیمی 12 ام مبتکران دو جلدی اثر بهمن بازرگانی می پردازیم.
گرافیک ظاهری کتاب های پایه دهم و یازدهم شیمی مبتکران انتظار مخاطب را بالا برده است و مواجهه با گرافیک ساده و ترکیب رنگ ضعیف کتاب شیمی دوازدهم که برخلاف کتاب های پایه، ذوق و انرژی مخاطب را کاهش می دهد. جلد کتاب سرشار از پدیده ها و شخصیت هایی از جمله سوانت آرنیوس است که در علم شیمی و مخصوصا در کتاب شیمی دوازدهم تأثیرگذارند، اما ترکیب جالبی بین این پدیده ها و شخصیت ها اتفاق نیافتاده است.
کیفیت کاغذ و رنگ آمیزی صفحات داخل کتاب نسبتاً بهتر از جلد آن است. هرچند که آن ها هم سال هاست دچار تغییر نشده است. در نهایت باید گفت جذابیت های ظاهری درسنامه ها، تست ها، کاریکاتور سازی و کاراکترهای خیالی این کتاب از نکات موفق آن به شمار می رود.
حجم کتاب شیمی دوازدهم تست مبتکران (دو جلدی) مخصوصاً جلد اول زیاد است. ویراستاران علمی و ادبی کتاب به خوبی عمل کرده اند و در کتاب شاهد اشکالی از این دو نظر نیستیم. استفاده از این کتاب به عنوان منبع اول به همه ی دانش آموزان توصیه می شود (البته آن هایی که برنامه ریزی دقیقی دارند، زیرا حجم بالای کتاب مستلزم برنامه ریزی طولانی مدت برای مطالعه دقیق است).
بهترین زمان استفاده از کتاب نیز در همان ابتدای شروع سال تحصیلی (همینطور برای پیشخوانی) و همزمان با تدریس دبیر مربوطه در طول سال تحصیلی است.
پیش از خرید اینترنتی کتاب شیمی دوازدهم دو جلدی مبتکران ادامه مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
از ویژگی های خاص این کتاب، خودآموز بودن درسنامه ها و شیوه ی آموزش مطالب به صورت مناظره ای درسنامه است. بیشترین تعداد ایستگاه های درس-نکته مربوط به فصل 1 و 2 که حدود 60 باکس درسنامه دارد و قائدتاً از حجم جلد دوم کتاب هم میتوان حدس زد که فصل های 3 و 4 با حدود 40 باکس درسنامه تعداد کمتری را شامل می شوند.
مخاطب درسنامه هر دانش آموزی با هر سطحی می تواند مناسب باشد، اما در تست ها اینچنین نیست، درسنامه ها دقیقاً در عمیق ترین حد ممکن هستند، زیرا رسالت کتاب آموزش مفهومی است. هر چند که در بعضی مباحث مانند گرافن در فصل چهارم، مطالب در حد کتاب درسی گفته شده، اما در پاورقی مباحث اضافه تری برای تفهیم بیشتر آورده شده است.
یکی از دغدغه های دانش آموزان سال دوازدهم به جز کنکور سراسری، امتحانات نهایی پایان ترم است. درسنامه های این کتاب اشاره مستقیمی به سوالات امتحان نهایی ندارد، اما چون در راستای کتاب درسی است، تمام مباحث بلکه خیلی بیشتر از امتحان نهایی را پوشش می دهد که با توجه به حجم آن ها باید دانش آموزان از زمان خیلی زود شروع به مطالعه این کتاب کنند.
قطار ذهن مولف در ایستگاه های درس نکته، در ریل کنکور و کتاب درسی حرکت می کند اما همانطور که در مقدمه اشاره می شود، مولف این قول را نمی دهد که در بخش تست ها از ریل خارج نشود و در همان مسیر بماند که گاهی کمک ککنده هستند و گاهی آسیب می زنند. تمرین ها و مثال های آموزشی دقیقاً همان مبحثی را پوشش می دهند که درسنامه ارائه شده است و با زبانی ساده به به توضیحات بیشتر پرداخته اند.
با توجه به تمامی مطالبی که در ارتباط با درسنامه ها گفته شد، دانش آموزان می توانند از درسنامه های این کتاب به عنوان منبع اول آموزش شیمی دوازدهم استفاده کنند، اما توصیه ما به دانش آموزان این است که ابتدا کتاب درسی را مطالعه کنند، سپس برای آموزش مفهومی و عمیق مطالب به سراغ درسنامه ها و ایستگاه های درس-نکته کتاب بروند و در نهایت نیز به وسیله تست ها خود را به چالش بکشند.
چون یکی از اهداف کتاب شیمی 12 ام مبتکران ارائه تست های متنوع و گاهی بالاتر از سطح کتاب درسی جهت آمادگی هر چه بیشتر دانش آموزان برای کنکور سراسری است.
تست (تمرین)
تست های کتاب شیمی دوازدهم مبتکران (دوجلدی) مهم ترین بخش این کتاب هستند. بیشترین تعداد تست (حدود 700 تست) مربوط به فصل اول (مولکول ها در خدمتتندرستی) و فصل سوم (شیمی، جلوه ای از هنر، زیبایی و ماندگاری) با 360 تست، کمترین تعداد را به خود اختصاص داده است.
هدف از گزارش این اعداد و ارقام این است که نشان دهیم تست های یک فصل این کتاب برابری می کند باکل تست های بعضی از کتب بازار. البته این تعداد زیاد هم می تواند مفید باشد هم آسیب زننده. مفید از این جهت که تمام تیپ های مختلف را پوشش می دهد و آسیب از این باب که ممکن است خسته کننده باشد یا به تعبیر مولف باید"جان کَند". در هر فصل ،2 الی 3 آزمون چکاپ درون فصلی با زیرعناوین مربوط به یک بخش کامل در نظر گرفته شده است و در انتهای هر فصل نیز یک آزمون جامع قرار گرفته است. هم چنین در انتهای هر جلد، سوالات 4 دوره کنکور 99 مربوط به همان دو فصل آورده شده است که از نکات مثبت تست ها به شمار می رود.
و اما پاسخ تشریحی کتاب که بعد از تست ها و همینطور بعد از پاسخنامه کلیدی قرار گرفته است از اتفاقات خوب این کتاب است. با 4 نوع کاراکتر (ساده، متوسط، سخت، خیلی سخت)، در کنار هر پاسخ سوال، سطح سختی سوالات مشخص شده است. البته المان هایی در صورت تست ها نیز دیده می شود، مانند: VIT (very important test) و دسا (دومین سطح اهمیت). مؤلف برای اینکه سؤالات مهم تر را جدا کرده باشد و آنان را از درون اقیانوسی از سؤالات خارج کند این ابتکار را انجام داده است.
تست ها به صورت میکرو طبقه بندی و بسیار منظم گردآوری شده اند و نظم عجیبی در روند مطالب به چشم می خورد. اما تعداد تست ها همان طور که گفته شد زیاد است و جلوی هر چون و چرایی را از بابت بی نیازی به منابع تستی دیگر می گیرد، اما مؤلف در نظر دارد که داوطلب را آماده ی هر نبردی بکند که گاهی از استاندارد کنکور خارج می شود و اظهار دارد که هر چه بیشتر تست سخت کار کنید، بهتر است و قبل از کنکور در هر سؤالی کارآزموده می شوید. یعنی به تعداد زیاد تست های چند عبارتی در آزمون های چکاپ و جامع نگاه نکنید و سعی کنید تست ها را تحلیل و تجزیه کنید.
مطمئن باشید فقط با برنامه منظم، به پاسخگویی تمام تست های این کتاب دست خواهید یافت زیرا تعداد تست ها و حجم کتاب باعث می شود که دانش آموزان کم کم پایبندی به کتاب را از دست بدهند و سراغ منبع دیگری بروند که این کار اشتباه است.
تعداد تست ها سوالات
|
فصل
|
عنوان
|
تست
|
آزمون
|
|
1
|
مولکول ها در خدمت تندرستی
|
606
|
35
|
|
2
|
آسایش و رفاه در سایه شیمی
|
608
|
35
|
|
3
|
شیمی، جلوه ای از هنر، زیبایی و ماندگاری
|
360
|
35
|
|
4
|
شیمی، راهی به سوی آینده ای روشن تر
|
528
|
35
|
|
کنکور سراسر ی99 داخل و خارج از کشور
|
43
|
|
مجموع
|
2285
|
بیشتر
کمتر 
انتشارات مبتکران 