نقد و بررسی
ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی (جلد اول)
مقدمه
ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی کتابی کاملا کنکوری است و هدف امتحانات تشریحی و نهایی ندارد. این کتاب جامع است و شامل تمامی مباحث ریاضی دهم، ریاضی یازدهم و ریاضی دوازدهم تجربی است. کتاب شامل 15 فصل است که موضوعات در آن به شکل تجمعی در کنار هم آمده اند. مثلا تمامی مباحث مربوط به احتمال از سه کتاب درسی، در یک فصل در کنار هم آمده اند. فهرست کتاب ساده و فقط شامل شماره اولین صفحه هر فصل است.
چارچوب کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی این گونه است که درسنامه ها به شکل کادرهایی در لابه لای تست ها آمده اند. بنابراین به شکل خودکار تست ها و درسنامه ها میکروطبقه بندی شده اند. پس از پایان تست های هر فصل، 3 آزمون جامع، پاسخ کلیدی تست ها و بعد از آن فصل بعدی آغاز می شود. اپلیکیشن حل تست های کتاب و دی وی دی آموزشی از ویژگی های خاص این کتاب است که آن را متمایز می کند.
لازم به ذکر است که درسنامه ها و تست های آنها در جلد اول و پاسخ تشریحی تست ها در جلد دوم کتاب آمده است.
آموزش (درسنامه)
قبل از بررسی درسنامه های کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی لازم است بگوییم که در آغاز هر فصل، یک فهرست از اطلاعات جزئی تر آن فصل و منابع آن از کتاب های درسی آمده است. همچنین در قالب یک مقدمه درباره موضوعات آن فصل، کاربرد آنها در فصول دیگر، تعداد تست های آن در کنکور و … با لحن صمیمانه ای صحبت شده است.
اولین چیزی که در درسنامه های کتاب جلب توجه می کند زبان ساده و به دور از پیچیده گویی آنهاست. درسنامه ها تمام نکات و پیچیدگی ها و موضوعات دوست داشتنی طراحان تست ها را می شناسند و درباره همه آنها صحبت کرده اند. شاید درسنامه های کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی را بتوان یکی از کامل ترین مجموعه نکات موجود در بازار دانست.
درسنامه ها دارای نکاتی زیادی هستند که شاید مطالعه را برای خواننده سخت بکند. البته در مواردی از خواننده خواسته شده نکات را حفظ نکند و با تحلیل، خودش به آنها برسد، ولی موردی که خواندن این حجم زیاد نکات را برای خواننده دشوار می کند این است که در موارد زیادی کادرهای درسنامه ها، مثال تشریحی یا تست نمونه ای ندارند و حتی تعداد تست های تمرینی بعد از بعضی از کادر های درسنامه به تعداد انگشتان یک دست نمی رسد.
لازم به ذکر است که همه درسنامه های ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی اینطوری نیستند، مثلا فصل شمارش (آنالیز ترکیبی) یا مثلثات، مثال های حل شده بیشتری دارد و به خواننده کمک می کند، کاربرد روابط و نکات را سریع تر و بهتر یاد بگیرد.
یکی دیگر از موضوعاتی که باید درباره درسنامه های کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی گفته شود این است که این حجم از نکات و در مواردی زیاده گویی برای پیش بینی همه حالاتی که ممکن است در تست ها بیایند، ممکن است خلاقیت را از خواننده بگیرد. در واقع لازم است دانش آموز نکات و روابطی را خودش در حل مثال ها و تست ها کشف کند و جالب این است که آنچه خود آن را کشف کند بسیار در ذهنش ماندگارتر خواهد شد.
برای مثال در یکی از درسنامه ها در موضوع مجموعه ها که درباره مجموعه های متناهی و نامتناهی صحبت شده، درباره تمام حالات اشتراک، اجتماع، تفاضل و هر چه که فکرش را بکنید صحبت شده و موضوعی به این سادگی تبدیل به یک درسنامه با حجم زیادی از نکته شده است. در واقع اجازه داده نشده تا خواننده خود بعضی از آنها را در تست ها تحلیل کند.
موارد دیگری را درباره درسنامه ها می توان ذکر کرد:
- سعی شده چارچوب کتاب درسی رعایت شود و در خیلی از موارد آنجا که مطلبی خارج از کتاب درسی مطرح شده این موضوع به خواننده تذکر داده شده است. حتی این موارد با رنگ و فونت متفاوتی هم آمده اند. از جمله ی آنها میتوان به عملگر دلتا (تفاضل متقارن) بین دو مجموعه اشاره کرد که در کتاب درسی نیست.
- البته مواردی هم هستند که خارج از کتاب های درسی هستند و به گونه ای مطرح شده اند که خواننده متوجه این موضوع نمی شود. از جمله این موارد می توان به نمودار تابع کتانژانت، قضیه هرون در هندسه، رسم نمودار [f(x)] از روی f(x)، نامساوی معروف برای برد توابع a sinx + b cosx و … اشاره کرد. همچنین اشاره به تابع دیریکله و شبه دیریکله در حد و پیوستگی که حتی از کتاب های درسی رشته ریاضی هم حذف شده از جمله موارد خارج از کتاب است. رسم خط قائم بر نمودار در فصل مشتق، توزیع اشیای یکسان بین چند نفر در فصل شمارش، رسم تابع درجه سوم (با اینکه در کتاب درسی طرح سوال از آن ممنوع شده) و نامعادلات گنگ از دیگر موارد عدم رعایت طرح درس کتاب های درسی است.
- فصل مشتق با مشتق گیری آغاز می شود و بعد از آن تعریف مشتق آموزش داده شده است. این با روند کتاب درسی متفاوت است. همچنین پیشامدهای مستقل در بخش احتمال برمبنای احتمال شرطی تعریف می شوند و در کتاب درسی هم چنین است، در حالیکه در این کتاب پیشامدهای مستقل قبل از احتمال شرطی آموزش داده شده است.
- چند مورد نقص هم در درسنامه ها در بررسی اولیه آن دیده می شود که از جمله آنها عدم پرداختن به موضوع مستطیل طلایی در معادلات گویا یا روش مهم مثال نقض در بررسی یک به یک بودن توابع اشاره کرد که در تست ها بسیار پرکاربرد است.
تست (تمرین)
اول اینکه همان طور که قبلا ذکر شد هر فصل دارای سه آزمون جامع بعد از پایان فصل هاست که دارای سه سطح هستند. آزمون اول تست هایی هستند که از تمارین کتاب درسی طراحی شده اند و نسبتا ساده هستند. آزمون دوم شامل سوالات کنکور سراسری هستند و دارای سطح متوسط هستند و آزمون سوم هم شامل سوالات سخت تر و برای دانش آموزان قوی تر هستند. آزمون ها هم در واقع تست های تمرینی هستند و سطح بندی آنها جز نقاط مثبت کتاب محسوب می شود.
تست های آزمون سوم هم که برای دانش آموزان قوی تر طراحی شده است، در مواردی تست های ساده ای هم دارد. همچنین سایر تست های آن هم بیش از اینکه دارای خلاقیت یا ایده نابی باشد، بیشتر محاسبات یا عملیات مفصل تری دارند. تعداد کل تست ها 3935 تست است و توزیع متناسب و خوبی هم بین فصول صورت گرفته است.
همان طور که ذکر شد تست های کنکور در میان تست ها به شکل پراکنده قرار گرفته اند. تلاش شده در تست های تمرینی، ترتیب آنها ساده به سخت باشد تا خواننده با تست ها همراه شود. پوشش تیپ های متنوع تستی در اکثر موارد خوب صورت گرفته است و در بعضی از تیپ ها چند تست مشابه هم وجود دارد تا خواننده بتواند تمرین هم بکند و به تسلط برسد.
در بعضی موارد مثل مشتق های چپ و راست و تعبیر هندسی آنها (نیم مماس های چپ و راست) که کتاب درسی بسیار روی آن تمرکز دارد، خیلی در تست ها به آن پرداخته نشده است.
همان طور که در بخش قبلی ذکر شد درسنامه ها بدلیل پرنکته بودن تقریبا اطلاعات لازم برای پاسخگویی به همه تست را پوشش می دهد و برای حل آنها کافی است.
یکی از محاسن کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی پاسخ های تشریحی آن است که کامل است و توضیحات مفصلی دارد. از مراحل جبری و محاسباتی آن کم نشده است و کامل ذکر شده اند. اتصال پاسخ های تشریحی به حل های ویدیویی مولف جز نقاط مثبت دیگر کتاب محسوب می شود.
تعداد تست ها و سوالات
| فصل |
عنوان |
تست های تمرینی |
آزمون 1 |
آزمون 2 |
آزمون 3 |
| 1 |
مجموعه ها |
84 |
30 |
45 |
50 |
| 2 |
الگو و دنباله |
112 |
30 |
30 |
35 |
| 3 |
توان، ریشه گیری و اتحادها |
103 |
30 |
30 |
35 |
| 4 |
معادلات و نامعادلات |
153 |
50 |
60 |
60 |
| 5 |
تابع |
213 |
60 |
60 |
40 |
| 6 |
قدرمطلق و جزءصحیح |
106 |
20 |
45 |
30 |
| 7 |
مثلثات |
166 |
60 |
55 |
40 |
| 8 |
توابع نمایی و لگاریتمی |
118 |
40 |
60 |
25 |
| 9 |
حدوپیوستگی |
169 |
60 |
60 |
60 |
| 10 |
مشتق |
157 |
50 |
70 |
40 |
| 11 |
کاربرد مشتق |
84 |
45 |
40 |
30 |
| 12 |
شمارش (آنالیز ترکیبی) |
102 |
40 |
40 |
20 |
| 13 |
احتمال |
179 |
45 |
70 |
20 |
| 14 |
آمار |
47 |
20 |
25 |
24 |
| 15 |
هندسه |
193 |
30 |
50 |
30 |
| کنکور تجربی 98 داخل |
30 |
| کنکور تجربی 98 خارج |
30 |
| مجموع |
3935 |
ظاهر کتاب
فونت و سایز نوشته در کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی مناسب و درشت هستند و در مطالعه طولانی مدت آزاردهنده نیستند. کتاب صفحه آرایی خوبی دارد و از فشردگی خیلی از کتاب های بازار در این کتاب خبری نیست. نمودار ها و اشکال هم خوب رسم شده اند و کتاب ساختار و کاغذ مناسبی دارد.
طرح روی جلد کتاب هم جذابیت خاصی ندارد و به اسم کتاب (ریاضی با طعم گلابی) اشاره دارد. از دو رنگ مشکی و سبز در جلد اول (درسنامه ها و تست ها) و از دو رنگ مشکی و قرمز در جلد دوم (پاسخنامه تشریحی) استفاده شده است.
جمع بندی
حجم کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی در مقایسه با کتاب های معادلش در بازار خیلی متفاوت نیست و نمی توان آن را کم حجم دانست. غلط های املایی یا علمی خاصی در بررسی اولیه کتاب دیده نشد. خلاصه درس های انتهای فصل، دی وی دی و اپلیکیشن کتاب که دارای حل ویدیویی تست های آن است از ویژگی های خاص کتاب است.
اگر دانش آموزی از منبع دیگری یا از معلمش درس را بخوبی یاد بگیرد، می تواند از کتاب ریاضیات جامع تجربی با طعم گلابی برای طبقه بندی دانسته هایش و مرور نکات مهم تستی استفاده کند و تست های آن را حل کند. با توجه به حجم بالای تست ها باید حتما دانش آموزان دوازدهم تجربی متناسب با برنامه آزمون های آزمایشی شان در طی سال تست های آن را حل کنند.
بیشتر
کمتر
انتشارات گلابی