نقد و بررسی
نقشه هایت را بسوزان
کتاب «نقشه هایت را بسوزان» سومین کتاب از مجموعه داستان های کوتاه -ترجمه و گردآوری شده توسط خانم مژده دقیقی- شامل ۹ داستان مختلف است که در سال ۱۳۹۸ به همت انتشارات نیلوفر چاپ شد و در اختیار خوانندگان علاقمند قرار گرفت. داستان های کوتاه این مجموعه -که همه از میان جدید ترین و بهترین نوشته های سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ چاپ شده در نشریات کانادا و آمریکا هستند- با دقت بسیار زیاد گلچین شده اند تا نمونه ای ناب و ارزشمند از ادبیات انگلیسی زبان را برای مخاطبان فارسی زبان در دسترس قرار دهند. هر کدام از داستان های این کتاب، به نوبه خود از آثار دست اول و تحسین شده در نشریات خارج از کشور می باشند که توجه منتقدان و خوانندگان را به خود جلب کرده اند.
از جمله این داستان ها، «نقشه هایت را بسوزان» (۲۰۰۲) نوشتۀ رابین جوی لف می باشد که عنوان کتاب حاضر نیز از آن گرفته شده و در سال ۲۰۰۳ برنده جایزه اُ هنری (جایزه ای که به داستان های کوتاه استثنایی در آمریکا تعلق می گیرد) شده است. همچنین داستان کوتاه «دریاچه بهشت» (۲۰۰۳) نوشتۀ جس رو از جمله داستان های منتخب در کنار بهترین داستان های کوتاه امریکایی سال ۲۰۰۳ است که در نشریه هاروارد ریویو منتشر شد.
از دیگر داستان های این مجموعه، می توان به «خواب هاروی» اثر استیون کینگ که داستانی در ژانر وحشت است، داستان طنز «بوهمی ها» اثر جورج ساندرز، داستان سرخپوستی «شمنگوا» اثر لوییز اردریچ، داستان ضد جنگ و انسانی «کمین» اثر دانا ترت (۲۰۰۶)، داستان «قاضی شیوا رام مورتی» نوشتۀ ریسی ریدی (۲۰۰۵) که در ژانر طنز تلخ نگاشته شده، داستان «دختر خاله ها» اثر جویس کرول اوتس (۲۰۰۵) که در سبک نامه نگاری نوشته شده و در نهایت داستان کوتاه علمی-تخیلی و ترسناک «پسری در ساکیتوس» اثر بروس مک آلیستر (۲۰۰۷) اشاره کرد.
تمامی داستان های ذکر شده و چاپ شده در کتاب نقشه هایت را بسوزان، جزو بهترین داستان های کوتاه آمریکایی هستند و اغلب در مجله نیویورکر چاپ و تحسین شده اند. نویسندگان هر یک از این داستان ها، در سبک خود از نویسندگان معروف و تاثیر گذار می باشند که جوایز گوناگونی را از آن خود کرده اند.
از آنجایی که کتاب نقشه هایت را بسوزان مجموعه ای از داستان ها به قلم چندین نویسنده مختلف است، تنوع لحن روایت، سبک و تنوع ژانر داستانی، از طنز گرفته تا وحشت، از بارز ترین ویژگی های آن می باشد. این امر باعث جذابیت صد چندان کتاب و جلب رضایت خوانندگان با هر سلیقه ای و هر سطحی شده است.
خانم مژده دقیقی در این کتاب سعی کرده است داستان هایی معاصر و مدرن از ادبیات انگلیسی انتخاب کند که دغدغه های انسان معاصر را پوشش می دهد و خواننده فارسی زبان می تواند با آنها همذات پنداری کرده و پیام داستان را درک کند. داستان های کتاب اگر چه موضوعاتی مختلف را در بر می گیرند، اما همگی مضمونی انسانی دارند. داستان های این مجموعه با زبانی ساده، قابل فهم اما درخشان، روایتگر دغدغه های روانشناسانه و اجتماعی انسان قرن بیست و یکم هستند. دغدغه هایی چون مشکلات مهاجران، تطبیق پذیری در جامعه، سرگشتگی، تنهایی و از این قبیل.
اگرچه تمام نویسندگان انتخاب شده توسط خانم دقیقی در این کتاب، از نویسندگان شناخته شده در ایران نمی باشند، با این حال مطالعه آثارشان از جهت آشنایی با سلیقه خوانندگان انگلیسی زبان معاصر و همچنین نویسندگان جدید خارج از کشور بسیار ضروری و مفید خواهد بود.
خانم مژده دقیقی مترجم پرکار و مطرح کشورمان هستند که عمده فعالیت شان در زمینه ترجمه آثار نوشته شده در آمریکای شمالی می باشد. این مترجم خوب کشورمان پیش از گردآوری مجموعه داستان های «نقشه هایت را بسوزان»، دو مجموعه داستان دیگر با نام های «مشتق های عشق» (۱۳۹۷) و «اینجا همه آدم ها اینجوری اند» (۱۳۹۵) را نیز از میان داستان های کوتاه آمریکایی و کانادایی دستچین و چاپ کرده اند. مجموعه داستان های کوتاه «کیک عروسی»، داستان های کوتاه نوشته شده توسط آلیس مونرو با عنوان «زندگی عزیز»، ترجمه داستان های کوتاه نوشته شده توسط جومپا لاهیری با عنوان «ترجمان درد ها» و ترجمه رمان «ببر سفید» اثر آراویند آدیگا از دیگر کارهای برجسته این مترجم هستند.
در بخش هایی از کتاب نقشه هایت را بسوزان می خوانیم:
این دریاچه در آن افسانۀ کهن خانۀ فنا ناپذیر ها بود، جایی بود که آدم ها هرگز نمی توانستند به آن برسند. ولی به نظر من در این دنیا دیگر فنا ناپذیری وجود ندارد. ما در عرض چند ساعت از اقیانوس ها می گذریم؛ با آدم هایی که هزاران کیلومتر با ما فاصله دارند حرف می زنیم؛ حتی به کرۀ ماه می رویم. پس اگر دریاچۀ بهشت وجود داشته باشد، همان جایی است که ما هستیم، درست مقابل ما. حتی این جا، در این شهر عجیب، که غالبا وقتی بیدار می شوم فکر می کنم هنوز دارم خواب می بینم. شاید هم لازم نیست داستان ها، مثل زندگی آدم ها، پایانی داشته باشند که ما بفهمیم. شاید همان آغاز کافی باشد.
اسم امروزم را توی مدرسه روی من گذاشتند. شمنگوا، پروانۀ سیاه و نارنجی. یک شوخی بود در مورد دست بال مانندم. راهبه ای به من گفته بود که تصویر یک پروانه در تابلویی از مریم مقدس مظهر روح القدس بوده؛ با این حال، اوایل از این اسم خوشم نمی آمد. به خاطر دستم خجالت می کشیدم و به همین دلیل حتی وقتی بزرگ تر شده بودم از مردم دوری می کردم و هیچ دوستی نداشتم. منظورم بین انسان هاست. به هر حال دوست واقعی ام ویولنم بود، تنها دوستی که واقعاً احتیاج داشتم. و بعد آن دوست را هم از دست دادم.
قبلاً عاشق همۀ اینها بودم، حتی از بوی کلاس نشئه میشدم، از جادوی بی دوام عطر های هوش ربا، ادویه های محلی، چرم های ارزان قیمت خیس. بوی گرسنگی را احساس می کردم که خودش را با محیط تطبیق می داد، و در بعضی هاشان به صورت نسخه های چاق تر و برنزه تر و بیشتر مستعد شهرت بازتولید می شد، و این موضوع فکرم را تحریک می کرد. دلم می خواست به این گرسنگی غذا برسانم، دلم می خواست آداب و رسوم و محسنات اجتماعی امریکایی و کاربرد صحیح صفت ها را مثل آن همه رشتۀ یخ کردۀ تند و تیز توی کله شان فرو کنم. اما این قبل از آن بود که خستگی مفرط بر من چیره شود، قبل از آنکه ببینم تعداد خیلی زیادی از شاگرد هایم به هیچ جا نمی رسند یا به طور لاعلاجی سرخورده می شوند یا از آمریکا اخراج می شوند و انگلیسی ای که خیلی خوب یاد گرفته اند به کینه و دشمنی تبدیل می شود.
مطمئنم بعضی از این چیز ها را قبلاً شنیده اید. در جنگ جهانی دوم ژاپنی ها سعی کردند طاعون را در چین شایع کنند و دویست سیصد چینی را کشتند، ولی یک گروهان از سرباز های خودشان را هم به کشتن دادند. آنها خیال داشتند مدتی بعد همین کار را در سن دیه گوی کالیفرنیا تکرار کنند، ولی آن وقت ماجرای هیروشیما و ناگاساکی اتفاق افتاد و تسلیم شدند و همۀ آن داستان های قدیمی دربارۀ سازمان اطلاعات -پوشش رسانه های خبری، «عملیات سیاه»، ترور سران کشور ها، حمایت پنهانی از کودتا ها- همۀ آن کار های مخفیانه ای که جامعۀ اطلاعاتی را در دهۀ ۱۹۷۰ به دردسر انداخت. آن چیز ها را شنیده اید، مطمئنم.
بیشتر
کمتر
