روی جلد فیزیک یازدهم تجربی سری کار از مهروماه صراحتاً نوشته شده «کتاب کار» و هدف از تألیف این کتاب در مقدمه این چنین بیان شده است: ما، مهروماهی ها، تمام تلاشمان را به کار بسته ایم و از اینکه این کتاب را انتخاب کردید تا توانایی و مهارت خود را در پاسخ به تمرینات و مسائل فیزیک (2) افزایش دهید، به شما تبریک می گوییم.
فصل های این کتاب مشابه کتاب درسی چیده شده و در فهرست، اطلاعات زیادی در اختیار دانش آموزان قرار نگرفته است. در ابتدای هر فصل نموداری درختی از کلیه مباحث مطرح شده به دانش آموزان ارائه گردیده است. لحن کتاب تقریباً صمیمی است. در این کتاب هر فصل به بخش های مختلف تقسیم شده و هر بخش شامل درسنامه و انواع تمارین تشریحی می باشد. در پایان کتاب نیز پاسخ تمارین قرار داده شده است.
در ادامه به بررسی کتاب کار فیزیک 11 ام تجربی مهر و ماه اثر مصطفی کیانی و هدیه منوچهری می پردازیم.
تمامی خصوصیات ظاهری اعم از سایز و فونت نوشته ها، کیفیت رسم نمودارها و اَشکال، تنوع رنگ های به کار رفته بسیار خوب هستند. برای چاپ این کتاب از کاغذ سفید و با کیفیت استفاده شده است. طرح روی جلد کتاب بسیار هوشمندانه است زیرا هم تداعی‌گر امتحانات تشریحی است و هم به تلاش و حل سوالات زیاد اشاره دارد. رنگ بنفش جلد کتاب نیز جذابیت خاصی به کتاب بخشیده است.
حجم کتاب کار فیزیک 11 تجربی مهروماه با توجه به محتوایی که ارائه کرده است خوب و معقول است. کتاب دارای 186 صفحه و 466 سوال تشریحی می باشد. در برخی درسنامه ها ایرادات نگارشی به چشم می خورد اما در مقایسه با حجم کتاب قابل چشم پوشی است.
بهتر است این کتاب توسط دبیران محترم در کلاس های درس مورد استفاده قرار بگیرد و تکالیف دانش آموزان از روی این کتاب مشخص گردد. در غیر این صورت دانش آموزانی که سطح علمی متوسطی دارند، می توانند این کتاب را خریداری کرده و در طی سال تحصیلی هم گام با دبیر مدرسه از آن بهره ببرند. قبل از خرید اینترنتی کتاب کار فیزیک 11 ام تجربی مهروماه ادامه مطلب را بخوانید.
آموزش (درسنامه)
در مقدمۀ کتاب کار فیزیک یازدهم مهروماه در رابطه با درسنامه ها چنین جمله ای درج شده است: در ابتدای هر بخش درسنامه های کوتاه اما مفید قرار داده ایم تا در شروع کار راحت تر باشید. با توجه به این توضیحات، دانش آموزان نباید از درسنامه ها انتظار یادگیری داشته باشند. زیرا رسالت درسنامه های این کتاب مرور مطالب است، نه آموزش مطالب.
متن درسنامه ها بسیار ساده و روان است. درسنامه ها در حجمی کم، به طور خلاصه تمامی مطالب کتاب درسی را برای دانش آموزان مرور می کنند. تمامی آموزش های درسنامه منطبق بر کتاب درسی بوده و از بیان هرگونه مطلب اضافی و بیهوده اجتناب شده است.
مخاطب درسنامه های کتاب کار فیزیک 11 ام تجربی مهروماه تمامی دانش آموزانی هستند که سر کلاس درس حاضر بوده اند (حضوری یا آنلاین) و مطالب را از دبیر خود یاد گرفته اند؛ اکنون می خواهند قبل از حل نمونه سوال، مرور کوتاه و سریعی روی مطالب داشته باشند. قاعدتاً استفاده از این کتاب برای دانش آموزان ضعیفی که سرکلاس دبیر در مدرسه، مفاهیم را به خوبی متوجه نشده اند مفید نخواهد بود، زیرا این عزیزان به درسنامه های جامع تر و کامل تری نیاز دارند که با هدف آموزش مطالب تألیف شده باشند.
یکی از ویژگی های منفی درسنامه های کتاب کار فیزیک یازدهم تجربی، نداشتن مثال های حل شده است؛ زیرا دانش آموزان برای مرور بهتر مطالب فیزیک نیازمند مطالعه روش حل مسائل مهم و پرکاربرد هستند. با توجه به اینکه تمامی تمارین این کتاب پاسخ تشریحی ندارند، نیاز دانش آموزان به وجود مثال حل شده در متن درسنامه افزایش می یابد. بسیاری از مفاهیم و تعاریف در درسنامه ها بیان نشده است، از طرفی بسیاری از سوالات، مربوط به مفاهیم و تعاریف فیزیک هستند، در نتیجه حل سوالات این کتاب مستلزم مطالعه دقیق متن کتاب درسی است.
یکی از ویژگی های بسیار خوب و منحصر به فرد این کتاب، وجود رمزینه هایی (کدهای QR) است که دانش آموزان با اسکن آن ها می توانند انیمیشن یا آزمایش مربوط به آن درسنامه را مشاهده کنند. به طور مثال با اسکن رمزینه صفحۀ 41، دانش آموزان فیلمی از برخورد صاعقه با هواپیمای مسافری را می بینند که آسیبی به مسافران وارد نمی شود. دلیل فیزیکی آسیب ندیدن مسافران با محتوای درسنامه در ارتباط است.
تست (تمرین)
پس از اتمام درسنامه هر بخش، تمارین مربوطه قرار گرفته است. تمارین کتاب کار فیزیک یازدهم تجربی مهروماه شامل انواع گوناگون سوالات تشریحی مثل درست – نادرست، جا خالی، مفهومی و مسئله می باشد. چیدمان سوالات از آسان به دشوار است. تمامی تیپ های مختلف که در امتحانات تشریحی مطرح می شود، بدون کم و کاست در این کتاب پوشش داده شده اند و تعداد سوالات در نظر گرفته شده برای هر بخش مناسب است. تمامی تمارین این کتاب منطبق بر کتاب درسی بوده و هیچ سوالی از مباحث خارج از کتاب مطرح نشده است.
در مقدمه نیز برخی از ویژگی های تمارین اینچنین بیان شده: همه تمرینات هر بخش را به ترتیب آموزشی کتاب درسی و از ساده به دشوار برایتان چیده ایم تا یادگیری برایتان لذت بخش و آسان تر شود. کوشیده ایم که همه مطالب (به قول معروف نَعل به نَعل) کتاب درسی را به پرسش، تمرین و مسئله تبدیل کنیم. کوشیده ایم که تعداد تمرینات به اندازه ای باشد که اذیت نشوید اما بر مفاهیم کتاب درسی مسلط شوید.
تمامی تمارین موجود در کتاب کار فیزیک 2 تجربی مهروماه یا تألیفی هستند و یا شناسنامه سوال ذکر نشده است در صورتی که بهتر بود از سوالات امتحانات نهایی سال های گذشته و یا تست های کنکور های سراسری (در قالب سوال تشریحی) استفاده می شد. از طرفی حل سوالات شناسنامه دار نیز انگیزه و روحیه دانش آموزان را افزایش می دهد.
یکی از ویژگی های منفی این کتاب بیان نکردن شناسنامه برخی سوالات است. به طور مثال سوالات 92، 78 و… عیناً در آزمون های قلم چی سال گذشته مطرح شده اند، اما شناسنامه ای برای این سوالات ذکر نشده. بسیاری از تمارین کتاب درسی نیز به همین صورت مورد استفاده قرار گرفته اند.
ایده برخی از مسائل تألیفی جدید هستند و برای دانش آموزان بسیار مفید است، زیرا با دیدن سوالات خاص و منحصر به فرد این کتاب علاوه بر آشنایی با سلیقه طراحان مختلف، به چالش کشیده می شوند. با توجه به گستردگی سطح سوالات این کتاب، اگر برای تمامی مسائل پاسخ تشریحی ارائه می شد ،تمامی دانش آموزان سال یازدهم می توانستند از آن استفاده کنند. به همین دلیل خرید این کتاب فقط به دانش آموزان متوسط پیشنهاد می شود. زیرا دانش آموزان ضعیف در تمامی مسائل نیازمند مطالعه پاسخ تشریحی هستند.
در انتهای کتاب کار فیزیک یازدهم تجربی مهر و ماه دو پاسخنامه مجزا قرار داده شده است. در پاسخنامه اول، پاسخ کوتاه (فقط جواب نهایی) تمامی تمرینات بیان شده است و در پاسخنامه دوم، پاسخ تشریحی برخی از سوالات دشوار ارائه گردیده است. در قسمت تمارین، سوالاتی که دارای پاسخ تشریحی هستند، با علامت ? مشخص شده اند. پاسخنامه تشریحی بسیار خوب و دقیق نوشته شده و برای دانش آموزان کاملاً قابل فهم است.
انتشارات مهروماه
